Depresyon Nedir?
Depresyon, kişinin günlük hayatını önemli ölçüde etkileyen ve mutluluk duygusunu engelleyen bir duygudurum bozukluğudur. Üzüntü, umutsuzluk, keyifsizlik ve karamsarlık gibi duyguların uzun süre devam etmesi, bireyin iş, okul ve sosyal ilişkilerindeki verimliliğini düşürür. Bu durum, zaman yönetimi sorunlarına, insanlarla iletişim güçlüklerine ve genel olarak yaşam kalitesinin azalmasına yol açabilir.
Depresyon her yaşta ortaya çıkabilir ve her bireyde farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Bazı durumlarda fiziksel şikayetlere de neden olabilir. Hayatın normal seyrinde herkes zaman zaman üzüntü yaşasa da, depresyon, bu duyguların yoğun ve sürekli bir hal almasıyla kendini gösterir. Eğer bu durum günlük hayatınızı olumsuz etkilemeye başladıysa, bir uzmandan yardım almak önemlidir.
Türkiye’de yapılan araştırmalar, yetişkin nüfusun yaklaşık %3-6’sının depresyon yaşadığını göstermektedir. Kadınlarda depresyon görülme oranı, erkeklerden iki kat daha fazladır. Bu durum, kadınların biyolojik yapılarındaki hormonal değişiklikler, toplumsal rolleri ve stresle başa çıkma mekanizmaları gibi farklı faktörlere bağlanmaktadır. Doğum sonrası depresyon, kadınların toplumsal rolleri ile depresyonun kesiştiği en belirgin örneklerden biridir.
Depresyonun nedenleri nelerdir?
Depresyonun birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında ailede depresyon öyküsü olması, çocukluk travmaları, beyindeki bazı farklılıklar, kronik hastalıklar, kullanılan bazı ilaçlar, hormonal değişiklikler, stresli yaşam olayları, kaygılar, madde kullanımı ve düşük öz güven sayılabilir.
Depresyon belirtileri nelerdir?
Depresyon belirtileri, kişinin yaşı ve biyolojik cinsiyetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu belirtiler bazen sürekli devam ederken bazen de ara ara ortaya çıkabilir.
En yaygın görülen depresyon belirtileri şunlardır:
- Duygusal dengeyi sağlamakta zorluk çekmek
- Sürekli huzursuzluk ve mutsuzluk hissi
- Düşük benlik saygısı ve suçluluk duygusu
- İştahın artması ya da azalması
- Kilo değişiklikleri
- Uyku düzeninde bozulmalar (uykuya dalamama, erken uyanma ya da sık sık uyanma)
- Cinsel isteksizlik
- Fiziksel aktivitelerde hızlıca yorulma
- Sindirim sorunları ya da baş ağrısı gibi bedensel şikayetler
- Konsantrasyon güçlüğü
- Dalgınlık ve unutkanlık
- Sorumlulukları erteleme eğilimi
- İş performansında azalma
- Okul hayatında başarısızlık
- Hareketlerde yavaşlama
- Eskiden keyif alınan aktivitelerden zevk alamama
- Kendine zarar verme ya da intihar düşünceleri
Depresyon tanı ve tedavi süreci
Her üzüntü depresyon değildir. Bazen zor durumlar karşısında herkes üzülebilir, moralsiz olabilir. Ancak depresyon, bu duyguların çok daha uzun süre ve daha yoğun bir şekilde yaşanması, günlük hayatı olumsuz etkilemesi demektir.
Depresyonda olan kişiler kendilerini sürekli mutsuz, umutsuz ve yorgun hissederler. Hayata karşı ilgileri azalır, iştah veya uyku düzenlerinde değişiklikler olabilir. Bu durum, bir uzman tarafından yapılan değerlendirme sonucu teşhis edilir.
Depresyon tedavisinde ilaçlar ve konuşma terapileri yani psikoterapi kullanılır. Psikoterapi, kişinin olumsuz düşüncelerini ve davranışlarını değiştirmesine yardımcı olur. İlaçlar ise beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzenler.
Depresyon tedavi edilebilen bir hastalıktır. Tedaviye düzenli olarak devam etmek ve doktorun veya terapistin önerilerine uymak iyileşme sürecinde çok önemlidir.
